Thiết thực kỷ niệm 77 năm Ngày Di sản Văn hóa Việt Nam (23/11/1945-23/11/2022); nhằm bảo tồn và phát huy các giá trị di sản văn hóa của đồng bào các dân tộc sinh sống trên địa bàn tỉnh Gia Lai, đồng thời quảng bá đến công chúng và du khách những giá trị di sản văn hóa của dân tộc, trong 2 ngày 05 - 06/11/2022, Bảo tàng tỉnh Gia Lai tổ chức chương trình ngày Hội Di sản Văn hóa năm 2022, với nhiều chương trình hấp dẫn, giúp du khách phố núi có dịp được thưởng thức và trải nghiệm các hoạt động trình diễn văn hóa, văn nghệ dân gian, các trò chơi dân gian, ẩm thực truyền thống các dân tộc phía Bắc và nhất là được trải nghiệm gian hàng thời bao cấp với những tiểu cảnh trưng bày đẹp và sống động. Có thể nói ngày Hội Di sản Văn hóa năm 2022 là một hoạt động văn hóa đặc sắc được du khách, công chúng hưởng ứng và đánh giá cao.

Tại sân khấu chính đã duy trì thường xuyên các hoạt động trình diễn văn hóa dân gian phong phú và đặc sắc, thể hiện được các di sản văn hóa của các dân tộc, có sự tham gia của 120 nghệ nhân. Tham gia trình diễn và trải nghiệm nghệ thuật dân gian được các đoàn nghệ nhân đến từ các đoàn biểu diễn một cách sôi nổi, mang đậm nét truyền thống dân tộc: Trình diễn trống trận và múa võ của đoàn nghệ nhân đến từ Bảo tàng Quang Trung Bình Định, múa rối nước, rối cạn, rối điện do các nghệ nhận Nhà hát múa rối Huế trình diễn; Đoàn nghệ nhân Jrai phường Yên Đỗ, TP. Pleiku trình diễn các bài cồng chiêng mừng chiến thắng, lời chào đoàn kết…; trình diễn múa xòe, hát then đàn tính của người Mường, Tày, Nùng tại xã Ia Lâu, huyện Chư Prông; múa khèn, thổi sáo của các nghệ nhân người H’mông xã Ya Hội, viết thư pháp, nghệ thuật tò he, trà đạo của người Kinh,…

Bên cạnh sân khấu chính, các hoạt động trình diễn và trải nghiệm nghệ thuật dân gian đã diễn ra xuyên suốt trong chuỗi hoạt động của lễ hội tại các không gian văn hóa riêng của các dân tộc, thu hút đông đảo Nhân dân tham gia.

Có thể nói, trò chơi dân gian là một di sản văn hoá quý giá của dân tộc, được kết thành từ quá trình lao động và sinh hoạt, trong đó tích tụ cả trí tuệ và niềm vui sống của bao thế hệ người Việt và các tộc người anh em trên khắp đất nước, thể hiện nhiều điều thú vị và bổ ích, thể hiện nhu cầu vui chơi giải trí, gắn kết cộng đồng. Trong ngày Hội Di sản năm 2022, du khách được trải nghiệm các trò chơi dân gian thú vị, vui nhộn như: giã gạo, đi cà kheo, ném còn, múa sạp, kéo co, ô ăn quan… Du khách đặc biệt hào hứng với các trải nghiệm múa sạp, giã gạo ném còn, đi cà kheo... Đây là khu vực thu hút đông đảo thanh – thiếu nhi, các phụ huynh đặc biệt quan tâm đến hoạt động này, họ đã nhiệt hình, hào hứng hướng dẫn và chơi cùng con em mình.

Đến với ngày Hội Di sản Văn hóa năm 2022 lần này, du khách còn được thưởng thức tinh hoa ẩm thực truyền thống của các dân tộc Jrai, Hmông, Mường, Tày,... Những món ăn truyền thống của đồng bào dân tộc từ khắp mọi miền của đất nước đem đến quê hương Gia Lai trong quá trình di cư và định cư tại vùng đất mới như: Các món bánh truyền thống người Việt vùng Bình Định: bánh bèo, bánh cuốn; Các món ăn của các dân tộc phía bắc: Heo quay Lạng Sơn, bánh gai của đồng bày xã Ia Lâu, món xôi ngũ sắc, gà thiến, đặc biệt là món mèn mén và thắng cố của đồng bào H’mông hiện cư trú tại xã Ya Hội, huyện Đak Pơ.

Trong không gian ngày Hội Di sản Văn hóa năm 2022, Bảo tàng tỉnh Gia Lai đã bố trí một không gian trưng bày gồm 50 hiện vật, hình ảnh khái quát về đời sống sinh hoạt gắn với thời kỳ bao cấp, đặc biệt tái hiện lại mô hình một quầy bán bia hơi thời kỳ này. Các hiện vật trưng bày được bố trí tạo thành các tiểu cảnh, tạo điểm nhấn thu hút đông đảo người dân đến xem và chụp hình lưu niệm, được sống lại với không gian ẩm thực thời kỳ dùng tem phiếu nhận thực phẩm, hàng hóa.

Trong không gian rợp bóng mát của Bảo tàng tỉnh Gia Lai, các lều sạp cùng với hoạt động trình diễn văn hóa truyền thống như thưởng thức trà đạo, nặn tò he, bút lửa, thư pháp gợi cho du khách một không gian xưa rất đỗi thanh bình. Gian hàng thư pháp, với hình ảnh nghệ nhân thư pháp gợi nhớ ông đồ xưa được du khách, học sinh đặc biệt quan tâm đến xem và xin chữ.

Trong 2 ngày 1 đêm diễn ra ngày Hội Di sản Văn hóa có sự tham gia của 120 nghệ nhân và 35 học sinh đến từ trường THPT dân tộc nội trú tỉnh. Ước tính có khoảng hơn 7.000 lượt khách đã đến tham gia tham quan, thưởng thức và trải nghiệm tại lễ hội.

Bảo tàng tỉnh Gia Lai và Chi nhánh Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam tại Gia Lai đã trao 50 phần quà cho các nghệ nhân và học sinh vượt khó vươn lên. Trao gần 40 giấy chứng nhận cho các tập thể, cá nhân có những đóng góp trong việc bảo tồn và phát huy giá trị các di sản văn hóa phi vật thể của địa phương góp phần thành công của ngày Hội Di sản Văn hóa năm 2022.

Phát biểu khai mạc ngày Hội Di sản Văn hóa năm 2022, ông Lê Thanh Tuấn –PGĐ Phụ trách Bảo tàng tỉnh Gia Lai nhấn mạnh: “Thông qua ngày Hội Di sản Văn hóa năm 2022, nhằm mục đích tôn vinh những giá trị di sản văn hóa, là hoạt động thiết thực giúp chúng ta nhận thức rõ hơn về ý nghĩa, giá trị của di sản văn hóa, từ đó có ý thức sâu sắc hơn trong việc kế thừa, bảo tồn và phát huy các giá trị di sản văn hóa của đồng bào các dân tộc sinh sống trên mảnh đất Gia Lai nói riêng và của dân tộc nói chung”.

Là du khách, cũng là giáo viên tổ chức đoàn học sinh trải nghiệm các hoạt động trình diễn, tham gia các trò chơi dân gian…Cô Trịnh Thị Doan, giáo viên bộ môn Lịch sử trường THPT Phạm Văn Đồng, xã Ia Sao, huyện Ia Grai chia sẻ: “Tôi rất vui mừng khi được tham gia ngày Hội Di sản Văn hóa năm 2022. Đây là hoạt động rất ý nghĩa góp phần bảo tồn và phát huy được những nét văn hóa độc đáo của Việt Nam. Khi đến đây tôi và các em học sinh được trải nghiệm những nét văn hóa độc đáo của Việt Nam như cồng chiêng, múa rối nước, múa sạp,...đặc biệt là phần du khách được tham gia trải nghiệm cùng các nghệ nhân (đây là điểm nổi bật và thích nhất). Phương pháp tổ chức rất khoa học, sáng tạo, linh hoạt, chương trình chuẩn bị cho lễ hội rất chu đáo...Tôi đã đi cả buổi chiều và tối nữa. Hy vọng hoạt động này sẽ được duy trì thường niên”.

Có thể nói ngày Hội Di sản Văn hóa năm 2022 đã thành công tốt đẹp và để lại nhiều ấn tượng trong lòng Nhân dân và du khách. Hy vọng đây sẽ là hoạt động thường niên của địa phương, nhằm tạo không gian tham quan thưởng thức văn hóa dân gian cho Nhân dân và du khách khi đến với phố núi Pleiku, đồng thời góp phần quan trọng trong việc bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa phi vật thể của địa phương.

An Nguyễn – Bảo tàng tỉnh Gia Lai

MỘT SỐ HÌNH ẢNH NGÀY HỘI DI SẢN VĂN HÓA NĂM 2022

Không gian, gian hàng thời bao cấp

Trình diễn múa khèn của đoàn nghệ nhân xã Ya Hội, huyện Đăk Pơ, Gia Lai

Nghệ nhân xã Ia Lâu, huyện Chư Prông trình diễn đàn tính hát then

Trình diễn võ nhạc Tây Sơn của các nghệ nhân Bảo tàng Quang Trung

 Tây Sơn, Bình Định. (Ảnh: Bá Tính)

Du khách xem các nghệ nhân Nhà hát múa rối nước Cố đô Huế trình diễn

Các em học sinh trường Phạm Văn Đồng, xã Ia Sao tham gia hoạt động trải nghiệm và chụp hình lưu niệm tại Ngày hội Di sản năm 2022

Du khách tham gia trải nghiệm múa sạp