Thực hiện kế hoạch hoạt động chuyên môn
hàng năm của Bảo tàng, nhằm bổ sung hiện vật cho kho cơ sở, đồng thời phục vụ tốt
công tác trưng bày đáp ứng nhu cầu tham quan học tập, hưởng thụ văn hóa của
nhân dân trong và ngoài tỉnh, trong những năm qua, phòng Nghiệp vụ Bảo tàng tiếp
tục chú trọng đẩy mạnh công tác khảo sát, sưu tầm hiện vật và xem đây là nhiệm
vụ thường xuyên, hết sức quan trọng trong công tác Bảo tàng.
Từ ngày 14 đến 17 tháng 7 năm 2020, được
sự đồng ý của Lãnh đạo đơn vị, tổ công tác gồm 4 đồng chí do ông Hồ Xuân Toản –
Phó Trưởng phòng Nghiệp vụ phụ trách đã làm việc với thị xã An Khê để phối hợp
xây hựng hồ sơ đề nghị công nhận bảo vật quốc gia cho Bộ rìu tay Sơ kỳ Đá cũ An
Khê, đồng thờikết hợpkhảo sát sưu tầm hiện vật trên địa bàn thị xã.
An Khê là đại bàn cư trú lâu đời nhất của
Người kinh trên đất Tây Nguyên. Ngay từ những năm cuối thế kỷ XVII, những nhóm
người Kinh đầu tiên đã lên sinh sống ở vùng đất cao nguyên và lập được 2 ấp Tây
Sơn Nhất và Tây Sơn Nhị. Do vậy, đợt sưu tầm lần này, tổ công tác chú trọng vào
nhóm hiện vật dân tộc học và hiện vật lịch sử gắn với đời sống vật chất và tinh
thần của người Kinh ở vùng này. Đây cũng là mảng hiện vật hiện nay đang còn thiếu
ở Bảo tàng.
Qua khảo sát ở các xã Xuân An, xã Cửu An
và phường An Phú (thị xã An Khê) – là nơi cộng đồng người Kinh sinh sống lâu đời
nhất, đã phát hiện khá nhiều tài liệu hiên vậtphản ánh nét văn hóa truyền thống
của cộng đồng cư dân nơi đây như công cụ lao động liên quan đến hoạt động sản
xuất nông nghiệp: máy quạt thóc, cối giã gạo, cối đá xay bột, giáo đi săn, lưới
đi săn...hay những “bộ đồ nghề” của các ngành thủ công nghiệp như: khuôn làm
bánh Phục Linh, bánh Bông Lan; dụng cụ làm bánh tráng truyền thống; bộ dụng cụ
nghề mộc; nghệ rèn...được sử dụng phổ biến ở thế kỷ XIX, thế kỷ XX…
Đặc biệt trong quá trình khảo sát, tổ
công tác phát hiện được một số sắc phong, giấy xác nhận công trạng thời vua Gia
Long, Minh Mạng, Thiệu Trị, Tự Đức, Thành Thái, Duy Tân, Khải Định,Bảo Đại...hiện
nay còn đang lưu giữ ở các dòng họ ở đây. Nội dung sắc phong bước đầu xác định
để ban chức tước và ghi nhận công lao của các vị quan lạiđã có công khai khẩn
vùng này với triều đình Nguyễn. Bên cạnh đó còn có cácvăn bản Hán – Nôm từ thế
kỷ XIX nói về vấn đề ruộng đất. Đây là nguồn tư liệu thành văn rất quý để
nghiên cứu lịch sử văn hóa vùng đất An Khê, đặc biệt là quá trình buổi đầu người
Kinh lên lập nghiệp nơi đây.
Việc đẩy mạnh công tác nghiên cứu sưu tầm
ở Bảo tàng tỉnh Gia Lai góp phần quan trọng trong phát huy giá trị các di sản
văn hóa lịch sử quê hương, đáp ứng nhu cầu tìm hiểu tham quan của nhân dân
trong và ngoài tỉnh. Tuy nhiên công tác nghiên cứu sưu tầm vẫn còn một số khó
khăn như: kinh phí dành cho sưu tầm và trao đổi hiện vật còn hạn hẹp; cán bộ
làm công tác sưu tầm không có nhiều cơ hội tập huấn nâng cao khả năng nghiệp vụ,
nguồn tài liệu hiện vật, nhân chứng lịch sử liên quan đến lịch sử đấu tranh
cách mạng qua thời gian khai thác cũng gần như cạn kiệt.
Để làm tốt công tác nghiên cứu sưu tầm,
thời gian tới Bảo tàng tiếp tục chú trọng sưu tầm hiện vật gốc, hiện vật liên
quan đến lịch sử văn hóa đặc trưng của tỉnh đặc biệt là nhóm hiện vật của 2 cư
dân tại chỗ Jrai và Bahnar; đồng thời đẩy mạnh sưu tầm nhóm hiện vật của các
dân tộc nhập cư mà hiện nay Bảo tàng đang còn thiếu như: hiện vật người Kinh
vùng An Khê, Pleiku; hiện vật của các dân tộc phía Bắc sinh sống ở huyện Kbang,
Chư Prông, Đak Pơ, Ia Grai...; phiên âm dịch nghĩa các tài liệu Hán – Nôm; thực
hiện giao lưu hợp tác trong công tác nghiên cứu khoa học với các Bảo tàng trong
nước, các cơ quan, Viện nghiên cứu trung ương và địa phương như Viện Khảo cổ,
Viện Sử học, các Viện Khoa học Xã hội…
Bá
Tính – Bảo tàng tỉnh
.jpg)
.jpg)
